로마이야기 Racconti Romani

외국어로 글을 쓴 다는 것

왼쪽은 이탈리아어 원판인 Racconti Romani , 오른쪽은 한국어 번역판 로마 이야기

작년 나에게 영감을 준 한 작가가 있다. 나와 같이 이탈리아어를 좋아해, 미국과 이탈리아를 오가며 글을 쓰는 Jhumpa Lahiri이다. 그녀는 인도계 미국인으로 영국 런던에서 태어나 미국에서 자랐다. 그녀의 부모님은 인도의 서뱅갈지역에서 영국으로 이민을 왔다. 그러니 그녀의 부모님이 이민 1세대로 살아온 삶을 작품에 녹여내고 싶었으리라. 비단 부모님뿐 아니라 그녀 자신도 인도계라는 타이틀로 평생을 살아왔을 것이다.

Jhumpa Lahiri 작가

이 책에는 9개의 짧은 단편이 수록되어 있다. 모두가 로마에 사는 외국인들의 이야기이다. 중산층, 난민, 소위말해 고학력자-배운자들 까지 여러 계층을 다루지만, 외국인이라는 카테고리에서 자유로워질 수 없는 삶을 다루고 있다.

그녀 자신의 삶, 그녀 부모의 삶을 투영하는 이 책의 에피소드들은 그녀가 가장 편하게 쓸 수 있는 모국어로 쓰이지 않았다. 대신 그녀는 이탈리아어로 글 쓰기를 선택했다. 외국어로 글을 쓴다는 행위는 장애를 가지는 것과 마찬가지다.

외국어로 글을 읽는 것과, 글을 쓰는 것은 하늘과 땅 차이다. 읽는 것은 수동적인 행위이고, 글을 쓰는 것은 창조적인 행위이다. 두 가지의 어려움의 차이는 비교할 수 조차 없다.

내면의 지식과 소양이 얼마가 되었든, 외국어로 글을 쓴 다는 것은 내 안의 능력을 최대로 발휘하지 못한다는 것과 같다. 능력의 최대치를 끌어내든 말든, 작가는 고집스럽게 이탈리아어로 글을 써낸다.

영어로 쓴 여러 소설들이 있고, 2006년에는 맨부커상 리스트에 올랐고, 2009년에는 퓰리처상을 수상했다. 작가로서의 입지도 탄탄대로를 달려가고 있을 때, 그녀는 중대한 결정을 한다. 바로 이탈리아어로만 글을 쓰겠다고 선언한 것이었다. 2012년에 로마로 이사를 가 여러 편의 작품들을 이탈리아어로 써냈다.

왜 이탈리아어로 글을 쓰냐는 질문에, 자유롭고 싶어 이탈리아어로 글을 쓴다고 대답했다. 외국어로 글을 쓰는 것이 장애를 가지는 것이 아닌, 자유로워지는 것이라니. 의아하기도 하지만 한편으로는 이해가 간다. 언어라는 것은 한 세계와 연결되어 있고, 나의 사고방식과 행동 모든 것이 한 언어체계에서 기인한다고 생각한다. 그것을 깨는 것이 외국어를 배우는 것이고, 외국어로 글을 씀으로 인해 본인이 속한 세계에서 자유로워질 수 있는 것이 아닐까?

로마이야기를 이탈리아어로 읽고 있다. 글을 읽는다는 수동적인 행위조차도 언어의 영향을 받을 텐데 내가 느끼는 감정은 어떻게 달라질까? 한국어로 읽을 때와 이탈리아어로 읽을 때 받는 감정은 다를까? 한국어로는 이미 다 읽었지만 이탈리아어로는 이제 시작이다. 마지막 책장을 덮었을 때 내가 느낄 감정의 차이가 궁금하다.

Jhumpa Lahiri로 인해 외국어로 글을 쓴다는 것에 대해 생각한다. 내가 네덜란드어로 글을 쓰면 자유로워질 수 있을까 생각해 본다.

NL

Vorig jaar heb ik een schrijver ontdenkt die me inspireerde. Het is Jhumpa Lahiri, die net als ik van de Italiaanse taal houdt en ze reist heen en weer tussen de VS en Italië om te schrijven.

Zij is een Indiase Amerikaan, geboren in Londen, Engeland, maar opgegroeid in de Verenigde Staten. Haar ouders emigreerden van West-Bengalen, India, naar Engeland. Daarom wilde ze waarschijnlijk het leven van haar ouders als eerste generatie immigranten in haar werk verwerken.

Niet alleen haar ouders, maar ook zijzelf heeft haar hele leven geleefd met het label van Indiase afkomst.

Dit boek bevat negen korte verhalen. Ze gaan allemaal over vreemdelingen die in Rome wonen.

De verhalen vertonen verschillende sociale klassen, van de middenklasse en vluchtelingen tot zogenaamd hoogopgeleiden. Maar uiteindelijk draait het allemaal om het leven van mensen die nooit echt los kunnen komen van het label 'vreemdelingen'.

De episodes in dit boek, die haar eigen leven en dat van haar ouders weerspiegelen, zijn niet geschreven in de taal waarin ze zich het meest comfortabel voelt. In plaats daarvan koos ze ervoor om in het Italiaans te schrijven.

Schrijven in een vreemde taal is vergelijkbaar met het hebben van een beperking.

Lezen en schrijven in een vreemde taal zijn compleet verschillend. Lezen is een passieve handeling, terwijl schrijven een creatieve handeling is.

Het verschil in moeilijkheid tussen de twee is niet eens te vergelijken.

Ongeacht hoeveel innerlijke kennis en cultuur iemand bezit, schrijven in een vreemde taal betekent dat men zijn volledige potentieel niet kan benutten.

Toch blijft de schrijver ijverig vasthouden aan het schrijven in het Italiaans, ongeacht of ze daarmee haar maximale capaciteiten kan benutten of niet.

Ze heeft meerdere romans in het Engels geschreven, één ervan stond in 2006 op de Man Booker Prize-lijst en won in 2009 de Pulitzerprijs.

Op het moment dat haar carrière als schrijver op een solide en succesvolle weg lag, nam ze een ingrijpende beslissing: ze kondigde aan dat ze alleen in het Italiaans zou schrijven.

In 2012 verhuisde ze naar Rome en schreef daar meerdere werken in het Italiaans.

Op de vraag waarom ze in het Italiaans schrijft, antwoordde ze dat ze vrij wilde zijn.

Het idee dat schrijven in een vreemde taal geen beperking is, maar juist een vorm van vrijheid is, lijkt op het eerste gezicht paradoxaal. Toch is het ergens begrijpelijk. Taal is namelijk verbonden aan een bepaalde wereld; onze manier van denken en handelen is diep geworteld in het taalsysteem waarin we opgroeien.

Misschien is het juist door een vreemde taal te leren dat men deze grenzen doorbreekt. En door in een andere taal te schrijven, kan iemand zich losmaken van de wereld waartoe hij oorspronkelijk behoorde.

Ik lees Racconti Romani in het Italiaans. Zelfs de passieve handeling van lezen wordt beïnvloed door taal, dus hoe zullen mijn emoties veranderen?

Zullen de gevoelens die ik ervaar anders zijn wanneer ik het in het Italiaans lees in plaats van in het Koreaans?

In het Koreaans heb ik het al helemaal uitgelezen, maar in het Italiaans begin ik net. Ik ben benieuwd welk emotioneel verschil ik zal voelen wanneer ik de laatste paginavan het boek in het Italiaans omsla.

Door Jhumpa Lahiri denk ik na over wat het betekent om in een vreemde taal te schrijven.

Zou ik me vrijer voelen als ik in het Nederlands zou schrijven?

네덜란드어로 글을 써 보니 별로 자유롭지 않은데? 자유로운 감정은 사람마다 다른 가 보다.